امام صادق (علیه السلام) در کلامی گهربار ترک ازدواج را به خاطر ترس از تنگدستی، مذمت کرده و می‌فرمایند:

«مَنْ تَرَکَ التَّزْوِیجَ مَخَافَةَ الْفَقْرِ فَقَدْ أَسَاءَ الظَّنَّ بِاللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَقُولُ:

إِنْ یَکُونُوا فُقَراءَ یُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ؛

هر که از ترس تهیدستی ازدواج را ترک کند، به خدای عزوجل گمان بد برده است. خداوند عز و جل می‌فرماید: »اگر تهیدست باشند خداوند از فضل خود توانگرشان می‌سازد.

[نورالثقلین، الشیخ الحویزی، ج 3، ص 597، ح 141

حضرت آیت الله جوادی در درس تفسیر خود فرمودند:ما دو گونه برخورد داریم؛یک برخورد با دشمن خارجی که فرموده اند اگر او سنگی انداخت به کشور شما عالما عامدا؛شما آنرا برگردانید سر جایش،اما یک برخورد در اجتماع وخانواده است،اگر کسی به شما بدی کرد شما با خوبی جواب او را بدهید: ( یَدْرَءُونَ بِالْحَسَنَةِالسَّیِّئَةَ) قصص54؛ یعنی همان رفتاری که اهل بیت (ع)با مخالفان داشتند.

اسلام می‏خواهد که زن و مرد رشد داشته باشند. اسلام زنها را نجات داده است از آن چیزهایی که در جاهلیت بود. آنقدری که اسلام به زن خدمت کرده، خدا می‏داند به مرد
خدمت نکرده؛ آنقدر که به زن خدمت کرده. شما نمی‏دانید که در جاهلیت زن چه بوده و در اسلام چه شده. حالا هم اینها دارند از جاهلیت بدتر می‏کنند. آن وقت آنها بی‏اهمیت می‏کردند، حالا ایشان می‏فرماید که زن باید لَعبه باشد!

زن باید ـ نمی‏دانم ـ چه باشد. یک همچو حرفی که به کرامت زن برمی‏خورد. اعتقاد ایشان دربارۀ زن این است که باید ـ یک تعبیر سوئی کرده بود ـ اینطوری باشد! اسلام می‏خواهد زن این جوری نباشد. اسلام می‏خواهد زن مثلِ ـ همان طوری که مرد همۀ کارهای اساسی را می‏کند زن هم بکند، اما نه اینکه زن یک چیزی بشود که آقا دلشان می‏خواهد که بَزَک کرده بیاید توی جامعه و با مردم چه بشود، مخلوط بشود. با جوانها آن جوری مخلوط! اینها را جلو می‏خواهد بگیرد اسلام. می‏خواهد زن را حیثیت و احترامش را حفظ کند؛ می‏خواهد شخصیت به زن بدهد که از این شیئیت بیرون بیاید. اینها می‏خواهند بفروشند، از این دست به آن دست کنند؛ این را مخالف است اسلام. با زن مخالف است اسلام؟! اسلام به زن خدمتی کرده است که در تاریخ همچو سابقه‏ای ندارد. اسلام زن را از توی لجنزارها برداشته آورده شخصیت به او داده، اسلام با زن مخالف است؟! اینها تبلیغات است. می‏خواهند شما را از اسلام دور کنند و مالتان را بخورند، می‏خواهند شما را از روحانیت کنار بزنند و مالتان را بخورند، می‏خواهند نگذارند فرهنگ شما رشد پیدا کند و اموال زیرزمینی‏تان رابخورندودراسارت نگهتان دارند تاآخر.

تاریخ: 18/08/1357
محل: پاریس، نوفل‏ لوشاتو

یک پرسش و پاسخ در باره سوره مائده آیه مبارکه 105

پرسش:
با توجه به این که در دعاهای قرآنی اولویت با خود شخص است، سپس نزدیکان و در آخر دیگر مؤمنان، و وجود آیاتی چون «علیکم انفسکم»! و از طرفی وجود روایاتی مانند این که حضرت زهرا (س) ابتدا برای دیگران دعا می کردند بعد برای خود،! این تناقض ظاهری را چگونه توجیه می کنید؟ ما کدام ترتیب را انجام دهیم؟

پاسخ:
در مقام تزکیه و اصلاح نفس، انسان باید خود را بر دیگران مقدم بدارد و این دستور صریح قرآن و روایات است؛ زیرا بدون تزکیه نفس خویش، هدایت دیگران کمتر تحقق پیدا می کند، اما در مقام دعا و درخواستِ حاجتی از خدا، بسیار مناسب است که انسان دیگری را بر خود ترجیح دهد، و در روایات ما بر این مطلب بسیار سفارش شده است؛ زیرا این کار نه تنها برآورده شدن حاجت انسان را به تأخیر نمی اندازد، بلکه باعث برآورده شدن هر چه زود تر حاجت، آن هم به میزان بیشتر می شود.