امام حسین واژه شناسی لقب «سیدالشهدا»
این لقب در احادیث و روایات به طور مطلق دلالت بر وجود حضرت
اباعبدالله(علیه السلام) دارد. از همین رو این لقب در میان عموم به امام
حسین(علیه السلام) اختصاص یافته و در طول تاریخ از شایعترین القاب
ایشان و مشهورترینشان شده است.
این لقب مرکب از دو کلمه «سید» و «شهدا» است. کلمه «سید» به معنای سرپرست، پیشوا
و رئیس جماعت، بسیار آمده است که راغب اصفهانی در کتاب «مفردات قرآن» که به معنا و
تفسیر واژهها در قرآن اختصاص دارد، به این معانی اشاره کرده و مخصوصاً آن را به معنای ریاست
بر جماعت دانسته و آن را به عنوان معنی اصلی این واژه آورده است.
کلمه «شهدا» جمع واژه «شهید» به معنای کشته در راه خداست. همچنین شهید و شهادت از
ماده «شهد» به معنای گواهی، حضور و آگاهی آمده است. اما این که چرا کشته راه خدا را
شهید نامیدهاند، چند جهت در کتب مربوط به این مباحث یاد شده است که از آن جمله این مورد
است که گفتهاند آن که خدا و ملائکه شاهد جانبازی و فداکاری او و ناظر رفتن او به بهشت
هستند، شهید خوانده میشود یا گفته شده است شهید را از این جهت شهید میگویند که
جمله نامهای اوست، شاهد جانبازی اوست.
بنابر آیات و روایات، ارواح شهدا بلافاصله پس از کشته شدن در راه خدا و بدون تأخیر به بهشت
حاضر میشوند و حضور در بهشت در همان هنگام کشته شدن در راه خدا مختص به این افراد
است و از این رو آنان را شهید میخوانند. این در حالی است که دیگرانی که مستحق رفتن به
بهشت هستند، در ورود به بهشت تا زمان قیامت تأخیر دارند و وصولشان به بهشت بعد از
قیامت خواهد بود.
از لقب «سیدالشهدا» نظارت و حضور امام حسین(علیه السلام) بر تمام عالم کون و
مکان در طول تاریخ استفاده میشود و از این لقب گرامی جایگاه رفیع آن حضرت در
این عالم و نشئه دیگر یعنی عالم آخرت معلوم میشود
وجه دیگر گفته شده این است که در قیامت شهدا را همراه با پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله)
به گواهی بر امتها فرامیخوانند. اگر باید در قیامت برترین و صالحترین افراد برای گواهی بر
دیگران خوانده شوند، بی شک کشته شدگان راه حق برترینهای امت و گواهان عادلی هستند
که سزاوار این امر هستند.
وجه دیگر بیان شده برای شهید خوانده شدن این کشتگان این است که بنا بر آیات قرآن شهدا
زنده و جاودانهاند و بنابراین پیوسته شاهد و حاضر و ناظر اعمال و عقاید دیگران هستند.